Hβαμβακοκαλλιέργεια στη χώρα μας αποτελεί μια από τις πλέον σημαντικές τόσο για τον πρωτογενή τομέα όσο και για την υπόλοιπη κοινωνία αφ’ ης στιγμής καλλιεργούνται 2,4 εκατ. στρέμματα ετησίως. Η ετήσια παραγωγή βάμβακος στην Ελλάδα είναι περίπου 300.000 τόνοι, εκ των οποίων το 90 % εξάγεται ως εκκοκκισμένο.
Hκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ από το έτος 2015 έθεσε την καλλιέργεια βάμβακος ως πρώτη προτεραιότητα γι’ αυτό και στις 10-03-2015 υπεγράφη η με αριθ. ΥΑ 1178/27301/10-03-2015 απόφαση του αναπληρωτή Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Ευάγγελου Αποστόλου, σύμφωνα με την οποία καθοριζόταν το πλαίσιο των συμβάσεων αγοραπωλησίας βάμβακος, το πλαίσιο λειτουργίας της διεπαγγελματικής οργάνωσης βάμβακος και οι προϋποθέσεις καταβολής της ειδικής ενίσχυσης (η γνωστή “συνδεδεμένη”).
Ανταποκρινόμενη στις ανάγκες και τα προβλήματα των βαμβακοπαραγωγών, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ επικεντρώθηκε στο φαινόμενο των ανοιχτών τιμών στο βαμβάκι, στην παραγωγή ποιοτικού βάμβακος και την επιβράβευση του παραγωγού. Ενδεικτικό της ιδιαίτερης σημασίας που έδινε η τότε πολιτική ηγεσία για το βαμβάκι, ήταν το γεγονός της σύστασης Ομάδας Εργασίας με απόφαση του αναπληρωτή Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάρκου Μπόλαρη, η οποία συνεδρίαζε ανά τακτά χρονικά διαστήματα και επιλαμβανόταν των προβλημάτων που ανέκυπταν στην παραγωγή και πώληση βάμβακος, αλλά ταυτόχρονα έθετε συγκεκριμένους στόχους και δράσεις για το συμφέρον της βαμβακοκαλλιέργειας. Αποτέλεσμα του έργου της Ομάδας Βάμβακος, στην οποία μετείχαν υπηρεσιακοί παράγοντες, αγρότες, εκκοκκιστές κλπ, ήταν να εκπονηθεί τον Ιανουάριο 2019 η Εθνική Στρατηγική για το βαμβάκι, διάρκειας δέκα ετών μετά από διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Στο πλαίσιο του ζωντανού διαλόγου και της πολυετούς διαβούλευσης με παραγωγούς, ομάδες παραγωγών, εκκοκκιστές και το επιστημονικό προσωπικό, στις 04-07-2019 δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η απόφαση του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Βασιλείου Κόκκαλη, σε συνεργασία με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Σταύρο Αραχωβίτη, σύμφωνα με την οποία μπαίνει τέλος στο φαινόμενο των ανοιχτών τιμών. Συγκεκριμένα στο άρθρο 4 περί συμβάσεων αγοραπωλησίας βάμβακος η λέξη “υποχρεωτικά” σημαίνει πως με την παράδοση του προϊόντος θα γνωστοποιείται η τιμή και θα ολοκληρώνεται έτσι η σύμβαση αγοραπωλησίας.
Επίσης για πρώτη φορά σε υπουργική απόφαση θεσμοθετείται η επιβράβευση του ποιοτικού βάμβακος, η οποία δεν θα συμπεριλαμβάνεται στην τρέχουσα εμπορική τιμή και είναι δεσμευτική για όλα τα εκκοκκιστήρια. Με την πριμοδότηση στο ποιοτικό βαμβάκι, οι βαμβακοπαραγωγοί έχουν στα χέρια τους ένα ακόμη όπλο για την επίτευξη ικανοποιητικών τιμών για το γνωστό ήδη ποιοτικό βαμβάκι που παράγουν.
Ωστόσο οι βαμβακοπαραγωγοί διαμαρτύρονται για τις ιδιαίτερα “χαμηλές φετινές ανοιχτές τιμές” με τις οποίες στην ουσία απλά παραδίδουν το προϊόν τους χωρίς να γνωρίζουν πότε και πόσο τελικά θα πληρωθούν. Οι χαμηλές τιμές δε στο βαμβάκι τα τελευταία χρόνια, αλλά και φέτος, δεν ανταποκρίνονται ούτε στην χρηματιστηριακή τιμή ούτε στην ποιότητα του προϊόντος. Επιπλέον, η Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος δε λειτουργεί ως πραγματική πλατφόρμα διαλόγου για την άρση των αντιθέσεων ανάμεσα στους παραγωγούς και τους εκκοκκιστές με τους εκκοκκιστές ως δυνατός κρίκος της αλυσίδας αξίας, να επιβάλλουν - μονομερώς τις περισσότερες φορές - αποφάσεις και κανόνες που δεν διασφαλίζουν σε καμιά περίπτωση τα συμφέροντα των παραγωγών.
Επειδή η φετινή χρονιά βρίσκει τους βαμβακοπαραγωγούς με τιμές στο βαμβάκι πάρα πολύ χαμηλές και επειδή το γεγονός αυτό προμηνύει μια χρονιά ιδιαίτερα δύσκολη γι’ αυτούς,
Επειδή η Υπουργική Απόφαση του Ιουλίου 2019 βρίσκεται στην κατεύθυνση της αλλαγής του τοπίου για τους Έλληνες βαμβακοπαραγωγούς και το ελληνικό βαμβάκι.
Ερωτάται ο υπουργός:
1. Σε ποιες ενέργειες έχει προβεί και προτίθεται να προβεί έτσι ώστε να εφαρμοστεί η τελευταία απόφαση (04-07-2019) και συγκεκριμένα για να εφαρμοστεί η πολιτική επιβράβευσης του ποιοτικού βάμβακος και η υποχρέωση συμφωνίας των τιμών για την ολοκλήρωση της αγοραπωλησίας.
2. Σε περίπτωση που συνεχιστεί η πτωτική τάση στην τιμή του βάμβακος, ποια μέτρα θα λάβει, ώστε να προστατευθεί το εισόδημα των βαμβακοπαραγωγών και να στηριχτεί η καλλιέργεια.
3. Πως η Πολιτεία πρόκειται να βοηθήσει τους βαμβακοπαραγωγούς ώστε να καταφέρουν να ξεπεράσουν τα εκβιαστικά διλήμματα που τους θέτει ο τομέας της μεταποίησης και να καταλάβουν τη θέση που τους αξίζει στην αλυσίδα αξίας του προϊόντος.
