Σπάει

Η κρηπίδα Larsen B βρίσκεται στην Ανταρκτική Χερσόνησο απέναντι από το νότιο άκρο της Νοτίου Αμερικής. Εκτιμάται ότι υπήρχε για τουλάχιστον 12.000 χρόνια, έσπασε όμως το 2002 σε ένα συμβάν που χαρακτηρίστηκε η μεγαλύτερη κατάρρευση παγετώνα μετά τη λήξη της τελευταίας εποχής των παγετώνων. Μια πλάκα πάγου με πάχος 200 μέτρα και επιφάνεια 3.250 τετραγωνικών χιλιομέτρων, όσο η έκταση του Λουξεμβούργο, παρασύρθηκε στον ωκεανό και έσπασε σε χιλιάδες κομμάτια. 

Το ίδιο προβλέπεται να συμβεί τα επόμενα χρόνια σε ό,τι απέμεινε από τη γιγάντια παγοκρηπίδα, μια έκταση πάγου 1.600 τετραγωνικών χιλιομέτρων. «Υπάρχουν προειδοποιητικές ενδείξεις ότι το υπόλειμμα διαλύεται [...] Αυτό που προκαλεί πραγματική έκπληξη με το Larsen B είναι η ταχύτητα αυτών των αλλαγών» σχολιάζει ο Άλαν Κάζενταρτου Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA, επικεφαλής της μελέτης.

Η ρωγμή

Η ερευνητική ομάδα εξέτασε δεδομένα ιπτάμενων ραντάρ που μετρούν το πάχος και τη μετατόπιση του πάγου. Εκτιμά ότι μια ρωγμή που έχει εμφανιστεί στον πάγο λίγο έξω από την ακτή θα ανοίξει από άκρη σε άκρη μέχρι το 2020, οπότε η παγοκρηπίδα θα μετατραπεί κι αυτή σε παγόβουνο.

Όπως αναφέρει η ερευνητική ομάδα στην επιθεώρηση «Earth and Planetary Research Letters», από την κατάρρευση του πρώτου τμήματος του Larsen B το 2002, οι τρεις παγετώνες που τροφοδοτούν την κρηπίδα έχουν λεπτύνει κατά περίπου 20 μέτρα και η ταχύτητα με την οποία ρέουν προς τη θάλασσα αυξήθηκε κατά 36% στα 700 μέτρα το χρόνο.

Η σταδιακή τήξη του Larsen Β ή άλλων παγοκρηπίδων δεν οδηγεί σε άνοδο της στάθμης των ωκεανών, αφού ο πάγος που περιέχουν επιπλέει, και το υγρό νερό που θα σχηματιζόταν από το λιώσιμό του θα είχε μικρότερο όγκο. Δεδομένου όμως ότι οι παγοκρηπίδες αυτές λειτουργούν ως φράγμα που συγκρατεί τους παγετώνες, η απώλειά τους θα άφηνε γιγάντιες ποσότητες πάγου να κυλήσουν από την ξηρά στη θάλασσα, ανεβάζοντας έτσι τη στάθμη.

Με τους κλιματολόγους να προειδοποιούν για δραματικές συνέπειες από την παγκόσμια κλιματική αλλαγή, το ενδιαφέρον στρέφεται τώρα στη σύνοδο για το κλίμα που θα πραγματοποιήσει ο ΟΗΕ τον Δεκέμβριο στο Παρίσι. Στόχος η υπογραφή μια διεθνούς συμφωνίας που θα περιόριζε στους δύο βαθμούς την άνοδο της θερμοκρασίας μέχρι το τέλος του αιώνα.