Σύμφωνα με επικυρωμένες μελέτες, η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις ανεπτυγμένες χώρες  που καταγράφει υψηλότατα ποσοστά αδυναμίας πρόσβασης των πολιτών της σε βασικά ενεργειακά αγαθά, όπως πχ στην αδυναμία επαρκούς πρόσβασης. Το πρόβλημα εμφανίζεται ιδιαίτερα έντονο σε περιοχές που εκ των πραγμάτων αντιμετωπίζουν σφοδρούς χειμώνες αλλά και επίσης, εμφανίζουν υψηλές αποκλίσεις σε όρους εισοδήματος, έναντι άλλων περιοχών. Με άλλα λόγια, η ενεργειακή φτώχεια συσχετίζεται θετικά με το εισόδημα- όσο μικρότερο το εισόδημα τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος αποκλεισμού από τα ενεργειακά  αγαθά.

Στις περιοδείες του βουλευτή Τάσου Μπαρτζώκα στην Ημαθία, αλλά και από την καθημερινή επαφή του με τους πολίτες, επιβεβαιώνεται ότι οι υφιστάμενες πολιτικές δεν αντιμετωπίζουν επαρκώς το ζήτημα, όπως διαφάνηκε άλλωστε και από την πρόσφατη καταβολή του επιδόματος θέρμανσης.

Οι πολίτες τονίζουν ότι οι γραφειοκρατικές προϋποθέσεις αλλά και ο ανεπαρκής προϋπολογισμός για πολιτικές ενεργειακής αυτονομίας, όπως πχ του προγράμματος «Εξοικονομώ κατ’ οίκον Ι-ΙΙ», αποκλείουν μεγάλη μερίδα Ελλήνων από την πρόσβαση σε επαρκή θέρμανση. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η ενεργειακή φτώχεια να καθίσταται μια σύγχρονη, διακριτή και απειλητική μορφή φτώχειας.

Το ζήτημα απασχόλησε έντονα το βουλευτή Ημαθίας, ο οποίος θέτει στο επίκεντρο των πολιτικών του στόχων και επιδιώξεων τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Για τον ίδιο η βελτίωση στους οικονομικούς δείκτες είναι κενή νοήματος αν δε μεταφράζεται σε πραγματικό όφελος για τους πολίτες. Σύμφωνα δε με δηλώσεις του, δε νοείται σε μία σύγχρονη δημοκρατία να υφίστανται πολίτες που δυσκολεύονται να έχουν πρόσβαση σε θέρμανση.

Για τους άνωθεν λόγους, διατυπώθηκε, δια της Κοινοβουλευτικής Ερώτησης, το αίτημα για μείωση του  ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης, προκειμένου να μειωθεί άμεσα και η τιμή του. Άλλωστε είναι γνωστό ότι το μεγαλύτερο μέρος της τιμής του πετρελαίου αποδίδεται σε φορολογία, ενώ και η θετική οικονομική συγκυρία επιτρέπει περαιτέρω φορολογικές μειώσεις.

Αναλυτικά το κείμενο της κοινοβουλευτικής ερώτησης όπως υπεβλήθη στον Υπουργό Οικονομικών

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς: τον Υπουργό Οικονομικών κ. Χρήστο Σταϊκούρα

Υπόψιν: του Υφυπουργού κ. Απόστολου Βεσυρόπουλου,  αρμοδίου για θέματα φορολογικής πολιτικής,

Θέμα: Υψηλά Ποσοστά Ενεργειακής Φτώχειας στην Ελλάδα - Αδυναμία Πρόσβασης στο ενεργειακό αγαθό της θέρμανσης

     Σύμφωνα με την επικαιροποιημένη έκδοση της έρευνας που εκπόνησε το ίδρυμα «Χάινριχ Μπελ» σε συνεργασία με το «ΙΝΖΕΒ» (πληροφορίες: https://gr.boell.org/sites/default/files/energeia_final.pdf) η ενεργειακή φτώχεια στην Ελλάδα λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις.

Συγκεκριμένα και κατά την εν λόγω μελέτη, «στη χώρα μας το 70% αδυνατεί να διατηρήσει την εσωτερική θερμοκρασία του χώρου του σε επαρκή επίπεδα. Το 50,7% καθυστερεί στην αποπληρωμή οφειλών λογαριασμών ενέργειας και το 29,5% ζει σε κατοικίες με ακατάλληλες συνθήκες διαβίωσης. Τα ποσοστά αυτά είναι αρκετά υψηλότερα από τους μέσους όρους της Ευρώπης οι οποίοι είναι 10,8%, 10% και 15,1%, αντίστοιχα.»

Προερχόμενος από μία Εκλογική Περιφέρεια (Ημαθία) στην οποία το κκ. ΑΕΠ είναι αρκετά χαμηλότερο έναντι άλλων της Ελλάδας, αλλά και ο χειμώνας είναι ιδιαίτερα βαρύς, μπορώ να αναφέρω ότι τα απογοητευτικά ποσοστά, επιβεβαιώνονται. Κατά τις περιοδείες μου, πολίτες, κυρίως χαμηλών εισοδημάτων (άνεργοι, αγρότες, χαμηλοσυνταξιούχοι), αλλά και πολίτες μεσαίων οικονομικών στρωμάτων που επλήγησαν τα έτη της δεκαετούς κρίσης, αναφέρουν ότι αδυνατούν να έχουν επαρκή πρόσβαση σε θέρμανση επί παραδείγματι, αποδίδοντας κατά κύριο λόγο την αδυναμία σε εισοδηματικούς λόγους.

Η έρευνα επιβεβαιώνει δυστυχώς την αδυναμία των, κατά κανόνα, επιδοματικών μέτρων, όπως αυτά θεσπίζονται στο πλαίσιο άσκησης της κοινωνικής πολιτικής, να αντιμετωπίσουν το ανησυχητικό φαινόμενο. Παράλληλα, επισημαίνει ότι ακόμα και εθνικές πολιτικές που κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, όπως πχ το πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον Ι-ΙΙ»  δεν εξαντλούν τα περιθώρια αποτελεσματικότητας, για λόγους υπέρμετρης γραφειοκρατίας ή εξαιτίας του χαμηλού προϋπολογισμού τους.

Εν κατακλείδι, τα υφιστάμενα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής φτώχειας των ευάλωτων νοικοκυριών αξιολογούνται ως αναποτελεσματικά, καθώς εν πολλοίς καθίστανται απρόσιτα στους πραγματικά έχοντες ανάγκη.

Κατόπιν τούτων, ερωτάσθε κ. Υπουργέ:

Δεδομένου του ότι η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας αυξάνει τα περιθώρια δημοσιονομικού χώρου για την άσκηση στοχευμένης κοινωνικής πολιτικής, αλλά και με δεδομένο ότι για την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας η μείωση φόρων και η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών αποτελούν τον πυρήνα του κυβερνητικού της προγράμματος, υφίσταται πρόβλεψη για μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο θέρμανσης εντός των επόμενων ετών;

                                                                                      Με εκτίμηση

                                                                                  Αναστάσιος Μπαρτζώκας