Αρχείο
- Παρασκευή, 03 Απριλίου 2015
Νέα ποιητική συλλογή - 22 χρόνια μετά?Κυκλοφορεί η νέα ποιητική συλλογή του Ηλία Τσέχου με τίτλο ?Ή σταγόνα ή ωκεανό? (Η ΣΥΝ(+)είδηση, τηλ. 2331075777, 6939699902), συνεχίζοντας μια ποιητική διαδρομή που έμοιαζε να είχε διακοπεί είκοσι δύο χρόνια πριν, μετά το «Διώροφο Μέλλον» (Σύγχρονη Εποχή 1988). Τα 40 καινούρια ποιήματα και τα 18 χαϊκού της συλλογής, φορές επιγραμματικά έως ελλειπτικά (ο Τσέχος έχει μακρά θητεία στο μινιμαλιστικό ποίημα), άλλες πάλι μεγαλύτερα μα ποτέ γιγαντιαία, καλύπτουν τα μικρά και τα μέγιστα της ανθρώπινης εμπειρίας και σκέψης.
Το Βέρμιο, οι αρχαίοι μύθοι και τάφοι, η ποντιακή παράδοση, οι άνθρωποι, τα ζώα και οι οξιές του φθινοπώρου, στροβιλίζονται σε έναν διονυσιακό χορό ανάμεσα στις παιώνιες της Κράστας, στο φαράγγι και στα σπήλαιά της, παρασέρνοντας ακόμα και τη συντακτική δομή του λόγου που συχνά τεντώνεται στα όριά της για να ακολουθήσει τον ποιητικό ρυθμό.
Σαν τον Σειληνό ο ποιητής συναιρεί στο ίδιο ποιητικό υποκείμενο τη χαρά της ζωής με την τραγική της όψη, που «υμίν άρειον μη γνώναι» καθώς αποκάλυψε στις ίδιες αυτές πλαγιές του Βερμίου ο Σειληνός στο βασιλιά Μίδα. Αυτό το παιχνίδι των αντιθέσεων που αντικατοπτρίζεται και στον τίτλο της συλλογής, υπογραμμίζει τον πρωτεϊκό χαρακτήρα της ποίησης του Τσέχου, με τις συνεχείς μεταμορφώσεις μορφής και περιεχομένου. Πρωτέας και Σειληνός, σταγόνα ή ωκεανός, ο ποιητής δεν παύει πάντως να μας υπενθυμίζει, ακόμη και μπροστά από τον «Κρίσεως τάφο», ότι «για όσα δεν αγαπήσαμε υπάρχει χρόνος». Άλλωστε και στο ποίημα αυτό, η ομορφιά δεν χάνεται, όπου κι αν βρίσκεται: «Αν βρέχει/ Κι αν πλημμυρίζει/ Ο τάφος μου πάντα ν΄ανθίζει/ Τις ευωδιές σας/Διαρκώς».
Δύο ποιήματα της συλλογής:
Παρχάρε
Ανηφορώ στα ύψη
Αισθήσεις μόνον
Ουρανοί εισπνεόμενοι
Αρκείσαι στις φωτολουσίες
Να αποστέλλεσαι ανθέων στόλος
Ίχνη αγύριστα
Ποιοι νόμοι σ' αθωώνουν ποίηση
Ποιοι σ' αναθεματίζουν
Τι τριγυρνάς παντού και μας λιγώνεις
Γνωρίζω πλέον οι θεοί τι κρύβουν
Έτσι λογάριαζε η ζωή
Τις υψηλές κορφές της
Μη γκρεμιστούν, μη χαμηλώσουν
Βία μην ταξιδέψετε
Όταν πεθάνω
Να σταματήσει ο πόλεμος
Η βία των αγγέλων
Χαρίτωνες αντιβιώσεων
Τρώγοντας κορόμηλα, μετάλλια σε όλους
Αν αποκοιμηθώ
Χαμογελώντας τα μωρά
Η ποίηση, να συνεχίσει η αύρα της
Δόξα εις αναγνώστες
Η γνώση να γεννά, όχι η μάνα
Όταν πεθάνω
Γιατί να κλάψετε
Παραισθησιογόνα νανουρίσματα
Κηδεύοντας ωχρά ειρήνη
Ότι βία γεννά, μη γεννηθείτε ακόμα
Ο Ηλίας Τσέχος γεννήθηκε το 1952 στο Γιαννακοχώρι Νάουσας. Από το 1976 έως το 2001 έζησε στην Αθήνα. Συμμετείχε για δέκα χρόνια στα μπαλέτα της Δόρας Στράτου (1976-1986) σα χορευτής. Συνεργάστηκε στις κινηματογραφικές ταινίες των Κούνδουρου, Τζεφιρέλι, Αγγελόπουλου, Ζερβουλάκου, Ψαρρά, Αχουριώτη, Χαραλαμπόπουλου, Σμαραγδή, Ρακιντζή, Χούρσογλου κ.ά. Έχει εκδώσει επτά ποιητικές συλλογές: «Έρημη Αλήθεια», Κέδρος 1978, «Ταγμένα» (Διογένης 1980), «Δάφνε Πόταμε» (Διογένης 1981), «Ανθέμια» Κέδρος 1982), «Τα πάθη που φοράς» (Θεωρία 1983), «Φωνές σ? ένα Μουσείο, Απρόοπτη Ύλη, Μύθοι Σγουροί» (Ηριδανός 1985), «Διώροφο Μέλλον» (Σύγχρονη Εποχή 1988). Από το 2002 δημοσιογραφεί σε τοπικές εφημερίδες των νομών Ημαθίας και Πέλλας. Ποιήματα και στίχοι του έχουν μελοποιηθεί από τους Θόδωρο Αντωνίου, Τάσο Γκρους. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα Αγγλικά, Γερμανικά, Λιθουανικά, Αλβανικά. Στη ζωή και το έργο του αναφέρονται τα ντοκιμαντέρ του Ηλία Ιωσηφίδη, «Από Πέτρα και Χρόνο» (2009), «Ή Σταγόνα ή Ωκεανός» (2010).
Στο εξώφυλλο της συλλογής: Πέτρα του Γιάννη Ρίτσου
Στο εξώφυλλο της συλλογής: Πέτρα του Γιάννη Ρίτσου
