Εμείς όμως…. ακόμη το συζητάμε για πάνω από 20 χρόνια. Η συζήτηση ξεκίνησε επί Νομαρχίας Ανδρέα Βλαζάκη για τη δημιουργία Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμάτων η ΧΥΤΑ, όπως είναι ευρέως γνωστό. Και το «πανηγύρι» ξεκίνησε, τη στιγμή που ως νομός είχαμε ήδη αμέτρητες χωματερές οι οποίες ήταν επί τω πλείστο ανεξέλεγκτες.
Πραγματοποιήθηκαν συνεδριάσεις επί συνεδριάσεων σε Νομαρχιακά Συμβούλια, είχαμε αντεγκλήσεις και εντάσεις, με διάφορα επιχειρήματα εκατέρωθεν αλλά αποτέλεσμα κανένα. Η πρόταση να δημιουργηθεί ΧΥΤΑ στην «Ρουντίνα» Επισκοπής είχε προκαλέσει την αντίδραση των κατοίκων ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν πως κόστισε στον Ανδρέα Βλαζάκη την εκλογική του ήττα.
Στα χρόνια που ακολούθησαν προτάθηκαν σταδιακά συνολικά 11 θέσεις για τη δημιουργία ΧΥΤΑ και στη συνέχεια ΧΥΤΥ, δηλαδή Χώρου Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων, γεγονός που σήμαινε ότι πλέον θα προχωρούσαμε και σε επεξεργασία των απορριμμάτων. Όλες όμως οι θέσεις απορρίφθηκαν. Καλό είναι να μην το ξεχνάμε αυτό, για διάφορους λόγους κυρίως διότι αντιδρούσαν οι ίδιοι οι κάτοικοι.
Υπενθυμίζουμε επίσης πως απορρίφθηκε και η θέση «5» για την οποία έχει γίνει τόσο μεγάλη συζήτηση. Φθάνουμε λοιπόν στη θέση 12, στην οποία κατέληξαν όλοι οι δήμαρχοι των 12 τότε Καποδιστριακών δήμων. Από τότε βέβαια αντέδρασαν τόσο το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος έχοντας πράγματι συγκεκριμένα επιχειρήματα, όσο και άλλοι φορείς όπως οι Οικολόγοι, αλλά και οι Αρχαιολόγοι.
Η θέση όντως βρίσκεται μερικά χιλιόμετρα πριν τη Βεργίνα και κοντά στον υδροφόρο ορίζοντα του Αλιάκμονα. Ακόμη όμως και αν η θέση δεν είναι η καλύτερη, κανείς μέχρι και σήμερα δεν έχει προτείνει μια εναλλακτική λύση και κυρίως θέση, εκτός από το να γίνει ένας Περιφερειακός σχεδιασμός.
Τι πρόκειται να δημιουργηθεί όμως στη θέση 12; Μια σύγχρονη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμάτων, με διαχωρισμό και αξιοποίηση των σκουπιδιών με βιολογική και θερμική επεξεργασία, όπως και ένας μικρός ΧΥΤΥ για την ταφή των υπολειμμάτων.
Επαναλαμβάνουμε, πως προφανώς δεν είναι η καλύτερη θέση στην οποία θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια τέτοιου είδους Μονάδα. Ξέρετε γιατί; Διότι τέτοιου είδους Μονάδες κατασκευάζονται μέσα στις πόλεις ή έστω στα προάστια τους. Τρανταχτό παράδειγμα η Βιέννη, αλλά και χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία.
Ακόμη ένα μεγάλο ζήτημα είναι η σύμβαση της εν λόγω Μονάδας η οποία όμως επίσης εγκρίθηκε ομόφωνα από τον ΕΣΔΑ και τους δημάρχους της Ημαθίας. Και σε αυτή την περίπτωση, υπενθυμίζουμε πως το ΤΕΕ είχε εξαρχής αντιρρήσεις. Το κόστος που καλείται να πληρώσει ο πολίτης της Ημαθίας για τη ΜΕΑ ΧΥΤΥ είναι μεγάλο. Από την άλλη πλευρά όμως η διαχείριση των απορριμμάτων δεν μπορεί να είναι δωρεάν. Επίσης, η Ημαθία θα ξεφορτωθεί δια παντός τις χωματερές και την τριτοκοσμική κατάσταση που υπάρχει μέχρι σήμερα και δεν μας τιμά καθόλου ως πολίτες και ως ανθρώπους.
Σε αυτό το σημείο μπαίνει και μια άλλη παράμετρος. Αν η ΜΕΑ ΧΥΤΥ χρηματοδοτούνταν εξαρχής από το ΕΣΠΑ για την κατασκευή της, το κόστος θα μειωνόταν σημαντικά και τώρα τα πράγματα θα ήταν τελείως διαφορετικά.
Ποιο είναι όμως το τελικό αποτέλεσμα; Φθάσαμε στον Απρίλιο του 2012 και η διαχείριση των απορριμμάτων εξακολουθεί να γίνεται στην Ημαθία με τριτοκοσμικό τρόπο. Μόνο ο ένας εκ των τριών δήμων του Νομού μεταφέρει τα απορρίμματα του σε ΧΥΤΑ όμορου Νομού. Οι χωματερές ζουν και βασιλεύουν. Ακόμη όμως και αν οι δήμοι Νάουσας και Αλεξάνδρειας ξεκινήσουν να μεταφέρουν τα απορρίμματα τους, αυτή δεν δύναται να είναι μια μόνιμη λύση.
Εξάλλου, αν δεν προχωρήσει τελικά η κατασκευή της ΜΕΑ ΧΥΤΥ, ποιος θα πληρώσει τη νύφη από τον ιδιώτη ανάδοχο ο οποίος θα ξεκινήσει δικαστικό αγώνα για διαφυγόντα κέρδη; Μήπως οι ίδιοι οι πολίτες της Ημαθίας; Υπάρχουν μεγάλες ευθύνες για ότι έχει γίνει, για ότι δεν έχει γίνει και κυρίως για ότι δεν προβλέφθηκε από την αρχή. Υπάρχουν ευθύνες για την κωλυσιεργία, την αδιαφορία ή/και την ατολμία όλων των τοπικών μας αρχόντων τα τελευταία 20 και πλέον χρόνια. Αναζητούνται λοιπόν ευθύνες για όσους είπαν εύκολα «ναι» και για όσους έλεγαν και λένε συνέχεια «όχι». Άραγε, θα αναζητηθούν ποτέ αυτές οι ευθύνες;
Τέλος, ας πάρουμε το ενδεχόμενο να μην δημιουργηθεί τελικά η ΜΕΑ ΧΥΤΥ και να προχωρήσουμε σε Περιφερειακό Σχεδιασμό μαζί με άλλους όμορους Νομούς. Δηλαδή στην δημιουργία μιας μεγαλύτερης Μονάδας που θα εξυπηρετεί πολλούς νομούς. Που ακριβώς θα δημιουργηθεί και σε ποια περιοχή; Είμαστε σίγουροι πως αυτή τη φορά δεν θα υπάρχουν αντιδράσεις από κατοίκους και όχι μόνο; Μια τέτοιου είδους Μονάδα δεν θα βασίζεται στην καύση απορριμμάτων;
Δυστυχώς και σε αυτό το μείζον θέμα, έγιναν λάθη επί λαθών όλα αυτά τα χρόνια. Αποτέλεσμα, να φθάσουμε όχι στο πάρα πέντε αλλά στο… και δέκα!
Καλή Ανάσταση
Βαλάντης Λιόλιος Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.