Σιγά σιγά συνηθίζεις. Όχι, δεν συνηθίζεις. Οικειοποιείσαι…
Το πρώτο πράγμα που θα συναντήσεις στρίβοντας για το υγειονομικό κέντρο (δεν θα το πω ποτέ «καταυλισμό») είναι…. σκουπίδια. Πολλά σκουπίδια σε μεγάλους αγρούς. Δεν υπάρχουν χέρια να τα μαζέψουν, γιατί δεν προλαβαίνουν. Τα λεωφορεία έρχονται το ένα πίσω από το άλλο.
Λεωφορεία. Πολλά. Σταθμευμένα το ένα πίσω από το άλλο σε έναν μικρό χωματόδρομο. Το καθένα κατεβάζει από 70 πρόσφυγες μαζί με τα παιδιά στην αγκαλιά. Σε μία ώρα έχουν αλλάξει πάνω από 20 λεωφορεία. 1.400 πρόσφυγες σε μία ώρα. Σε όλη την ημέρα…. Καν’ τε τους υπολογισμούς. Από όλη την Ελλάδα. Για ένα καλύτερο μέλλον στην Ευρώπη.
Προχωράς. Η αστυνομία παρούσα όπου και να γυρίσεις το βλέμμα σου. Για να βοηθήσει. Σε ότι χρειαστείς. Σε ότι ζητήσεις. Να σε κατευθύνει. Να παρκάρει το αυτοκίνητό σου. Να τηλεφωνήσει για να έρθει κάποιος υπεύθυνος. Πρώτη φορά στη ζωή μου είδα τόσο χαμογελαστούς και ευαίσθητους αστυνομικούς.
Περνάς τις γραμμές του τρένου και βρίσκεσαι στην αλάνα όπου κατευθύνονται οι πρόσφυγες. Ανάμεσά τους. Οι εθελοντές τους τοποθετούν σε μία σειρά για να τους παραπέμψουν για το φαγητό.
Αριστερά, οι σκηνές των γιατρών χωρίς σύνορα, όπου πρωτοστατούν. Του Ερυθρού σταυρού. Ρωτάνε ποιος έχει πρόβλημα υγείας οι μεταφραστές. Τους συνοδεύουν στις ιατρικές σκηνές. Οι περισσότεροι έχουν προβλήματα πνευμονίας, κακώσεις ποδιών, κοιλιακά προβλήματα των παιδιών και είναι και αυτοί που έχουν χρόνια προβλήματα. Όλα πρέπει να αντιμετωπιστούν. Με τι φάρμακα? Όλοι προσπαθούν.
Η διπλανές σκηνές αφορούν τη σίτιση και τα αγαθά πρώτης βοήθειας. (Χαρτί υγείας, χαρτομάντιλα κλπ…). 1.400 πρόσφυγες πρέπει να σιτιστούν σε μία ώρα. Ένας ένας. Οι εθελοντές κάνουν ότι μπορούν. Μοιράζουν συνεχώς. Ότι έχουν από τους ανθρώπους της αλληλεγγύης εκείνη τη στιγμή.
Λίγο πιο κάτω οι σκηνές των ρούχων. Ο καιρός στην Ειδομένη τα βράδια πέφτει στους 4 βαθμούς αυτές τις μέρες. Δίνουν μπουφάν. Δίνουν κουβέρτες. Κασκόλ, γάντια, κάλτσες διπλές και τριπλές. Σ’ αυτές τις σκηνές υπάρχουν Άγγλοι Εθελοντές. Δοκιμάζουν παπούτσια σε μικρά παιδιά. Δεν τους κάνουν. Άλλα. Κι άλλα. Όσα έχουν εκείνη τη στιγμή. Ο καιρός ευτυχώς ανεκτός. Τι θα γίνει όταν έρθουν οι βροχές και τα χιόνια;
Προχωράς με τα πόδια χαμένη μέσα στη δίνη ενός πόνου που σου φαίνεται πως δεν θα τελειώσει ποτέ. Ξεκινάνε οι τεράστιες σκηνές όπου οι πρόσφυγες θα διαμείνουν μέχρι να φύγουν για τον προορισμό τους. Μπαίνοντας σε μια τέτοια σκηνή, η μυρωδιά είναι έντονη. Προσπαθείς να την ξεχάσεις και να επικεντρωθείς στους ανθρώπους. Κάθονται σε χαρτόνια, ή σε στρώματα γυμναστικής όσοι είναι τυχεροί. Σε χαλιά. Σε ότι βρουν. Οι γονείς αγκαλιασμένοι με τα παιδιά τους. Ζευγαράκια πιασμένα χέρι με χέρι. Νέοι που συζητάνε. Οριακές οι συνθήκες στις σκηνές. Πάνω από 150 άτομα σε μία τέτοια σκηνή. Όλοι να περιμένουν. Την επόμενη μέρα που θα φύγουν. Ή την μεθεπόμενη. Ή… δεν ξέρουν, απλά περιμένουν. Όταν δώσει εντολή η χώρα των Σκοπίων, λίγοι λίγοι εγκαταλείπουν την Ελλάδα.
Το μεγάλο κεφάλαιο των εθελοντών
Άγιοι; Απλά… άνθρωποι; Μερικές φορές δεν ξέρω πώς να τους ονομάσω. Είναι αυτοί που προσφέρουν. Όχι τα αγαθά τους. Προσφέρουν τον εαυτό τους. Εξαντλούν τον εαυτό τους από την κούραση, σωματική και ψυχική και είναι καθημερινώς εκεί, γιατί, αν τους ρωτήσεις, δεν θα μπορούσαν να είναι πουθενά αλλού.
Είναι μόνιμα χαμογελαστοί. Είναι χαμηλών τόνων. Δεν θυμώνουν με κανέναν. Όσο και να τους πιέσουν, δεν θα τους δεις ποτέ να χάνουν την ηρεμία τους. Τρέχουν όπου τους φωνάξουν. Άλλοι, συντονίζουν όλη την προσπάθεια. Άλλοι είναι γιατροί. Άλλοι… διασκεδαστές για τα μικρά παιδιά. Τα πάντα βοηθάνε. Όλοι βοηθάνε. Από τον απλό πολίτη που μοιράζει τα τρόφιμα, μέχρι τον επιστήμονα που θα προσφέρει βοήθεια σε κάθε άρρωστο. Από τον εθελοντή στον υγειονομικό σταθμό, μέχρι τον εθελοντή στις αποθήκες ο οποίος μεταφέρει και τακτοποιεί τα προϊόντα.
Βλέπετε, στην Ειδομένη δεν λειτουργεί απλώς ο εθελοντισμός, αλλά η αλληλεγγύη. Και για να μην ξεχνιόμαστε είναι πολύ όμορφο να δίνεις πέντε σακούλες και δυο κιβώτια για να βοηθήσεις, αλλά το να προσφέρεις τον εαυτό σου και να δουλέψεις για τους πρόσφυγες είναι…. κάτι άλλο. Είναι στάση ζωής.
Η Ειδομένη μας χρειάζεται όλους. Τα τρόφιμα τελειώνουν σε μικρό χρονικό διάστημα. Ξέρετε, μπορείς να μην ντύσεις έναν πρόσφυγα για μια μέρα. Δεν μπορείς όμως να μην τον ταΐσεις.
Είμαστε όλοι άνθρωποι. Για να επιζήσουμε πρέπει να βοηθήσουμε και να βοηθηθούμε. Και όταν το Ελληνικό κράτος απουσιάζει, δεν μένει παρά να κινηθούμε εμείς. Διαφορετικά… χαθήκαμε.
Ε, δεν θα τους κάνουμε τη χάρη!
Η αλληλεγγύη είναι το όπλο των λαών. Ας το χρησιμοποιήσουμε σωστά.