Το πρωτόγνωρο των καιρών, η αβεβαιότητα και το άγχος για την επόμενη μέρα, μια επαπειλούμενη οικονομική καταστροφή την δεύτερη μέσα σε λίγα χρόνια χωρίς ουσιαστικά η αγορά να έχει ανανήψει από την προηγούμενη μας κοιτάζουν στα μάτια και χωρίς ντροπή μας ρωτούν.
Είσαστε έτοιμοι για μία καινούργια συνθήκη;
Και μόνο ως συνθήκη την αντιλαμβανόμαστε διότι και αυτή τη φορά δεν είμαστε εμείς που ορίζουμε τους κανόνες του παιχνιδιού.
Το αρχικό απροσδόκητο μούδιασμα μετουσιώθηκε πολύ γρήγορα σε αντίδραση καθώς τα γρήγορα αντανακλαστικά της ήδη δοκιμαζόμενης αγοράς δεν αφήνει και πολλά περιθώρια πειραματισμών.
Η αγορά υπακούει σε δικούς της άγραφους νόμους και ένας από αυτούς αναφέρει:
Στην αγορά διδάσκεσαι, στην απομόνωση εμπνέεσαι και στην δράση αξιολογείσαι.
Και αυτός ο ορισμός αποτελεί εκ νέου τον κινητήριο μοχλό ανάπτυξης και επανασύστασης του κλάδου εν μέρει και του κοινωνικού συνόλου στην ολότητα του στις αναδυόμενες νέες συνθήκες.
Ο Κ. Δαρβίνος θεωρεί την παραμικρή αλλαγή στο γονιδίωμα ενός οργανισμού που τον βοηθά να επιβιώσει και να εξελιχθεί ως νόμο και την ονομάζει φυσική επιλογή.
Έτσι αυτός ο οποίος ανταποκρίνεται καλύτερα στα κελεύσματα του περιβάλλοντος χώρου του επιβιώνει.
Και σαφώς δεν είναι πάντα ο πιο δυνατός ή ο πιο έξυπνος.
Δανειζόμενος τα λόγια του ποιητή που αναφέρει:
«Τα τείχη που χτίσαμε για προστασία γίναν η φυλακή μας» αποκωδικοποιούμε και μετατρέπουμε τα συγκριτικά μειονεκτήματα μιας κοινωνίας και περιοχής όπως η Νάουσα μας σε προτερήματα και πλεονεκτήματα!
Ένα άυλο σχεδόν υπνωτισμένο κεφάλαιο με δυσανάλογη υπεραξία και απροσδόκητη ήπια ισχύ που ταιριάζει γάντι στα νέα δεδομένα.
Ναι. Είναι η μεγάλη μας ευκαιρία!
Το μόνο που χρειάζεται είναι ένα νέο τοπικό και όχι τοπικιστικό αφήγημα ,με επένδυση στο παρθένο και ανόθευτο περιβάλλον μας στην τεράστια πολιτιστική μας κληρονομιά και στις ανθρώπινες αξιακές σχέσεις, που βιώνουμε καθημερινά σε μια μικρή πληθυσμιακά επαρχιακή πόλη.
Η πρόκληση του μέλλοντος μας αποτελεί και επιζητεί αμεσότητα και ειλικρίνεια στην συγκρουσιακή μας σχέση με το ένδοξο παρελθόν μιας περιοχής όπως η δική μας , καθώς αυτό παίζει αρκετές φορές τον ρόλο
του χλωροφορμισμένου μαντηλιού, που προσπαθώντας να σκουπίσει τις οκνηρές μας προσπάθειες επί του παρόντος μας αποκοιμίζει.
Η τοπική οικονομία αποτελεί αντανάκλαση των ηθικών αξιών καθώς η επιστήμη των αριθμών βασίζεται στην απόλυτη αλήθεια και έχει τόσο λογική όσο και ηθική βάση.
Το μοναδικό ίσως μειονέκτημα είναι η απουσία σε μεγάλο βαθμό του κεντρικού πυλώνα συγκρότησης εμπιστοσύνης των επιμέρους μελών, που αυτός δεν είναι άλλος παρά ένας ισχυρός Δήμος και η διακριτική εκτελεστική του εξουσία.
Ζούμε εδώ και καιρό μία αρνητική ελευθερία. Και το γεγονός ότι παραβγήκαμε και επιβιώνουμε των κρίσεων, είναι το γεγονός ότι είμαστε παράκεντροι.
Ένας ομόκεντρος κύκλος από τους τελευταίους, έξω από τον σκληρό πυρήνα της οικονομικής και κοινωνικής διεθνοποίησης.
Αυτή όμως είναι και η δύναμη μας.
Το μαύρο πρόβατο, ο φτωχός συγγενής που όμως επιβίωσε εκ του σφαγείου.
Σαφώς θα πει κάποιος οικονομικά είμαστε τρωτοί, ήδη χτυπημένοι από την κρίση στα όψιμα '90 με την κρίση στις εριουργίες μας.
Ευτυχώς όμως εμβριθείς σε άλλους τομείς με αξιοθαύμαστο δυναμικό και προοπτικές.
Η επιλογή να ζεις στην πόλη και να μπορείς να βιοπορίζεσαι απολαμβάνοντας όλα τα θέλγητρα της, αποτελεί για πολλούς ουτοπία ή μήπως όχι πια .
Η δυνατότητα τηλεργασίας ,η κοντινή απόσταση από την Θεσσαλονίκη και πολλά άλλα αξιόλογα επαρχιακά κέντρα , ουσιαστικά σε απόσταση βολής από οτιδήποτε ,στην αγκαλιά ενός ευλογημένου φυσικού περιβάλλοντος και σε συνδυασμό με την αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας η πόλη μας δημιουργεί νέα δεδομένα. Σε ένα τοπίο που ο πολίτης δεν θα έχει πια την ανάγκη φυσικής παρουσίας σε κρατικές λειτουργίες η έννοια πρωτεύουσα νομού και μεγάλο αστικό κέντρο με υπηρεσίες εξυπηρέτησης; Πολιτών αρχίζει να ξεθωριάζει.
Η Νάουσα λοιπόν που ακόμη και το όνομα της περικλείει την ροή, την μεταβολή την μετάβαση, την μικρή μας πατρίδα που πλέον φαντάζει ιδανικός τόπος να δουλεύεις, και να ζεις.
Η Νάουσα της απομόνωσης μόνο που αυτή δεν επιβάλλεται αλλά αποτελεί προϊόν επιλογής και απαραίτητης εξισορροπητικής ενδοσκόπησης.
Θα αποφύγω να μιλήσω για τα χαρίσματα της γιατί κάπως έτσι υπερεκτιμούμε τις καταστάσεις και αυτή η συμπεριφορά είναι ολωσδιόλου επικίνδυνη.
Σε έναν εκ προοιμίου πανέμορφο τόπο που όλες οι ομορφιές του θεωρούνται δεδομένες διακηρύσσουμε μόνο τα δικαιώματα μας επ' αυτού, καθώς μύχιες σκέψεις υποθάλπουν αμέλεια καθηκόντων και υποχρεώσεων.
Η ερώτηση που τελικά προκύπτει είναι μία με πολλές προεκτάσεις.
Πόσο συμφέρον και εφικτό είναι να δημιουργήσουμε ένα καλό και ασφαλές εργασιακό περιβάλλον σε μια πόλη που ήδη το 1/3 του υγιούς παραγωγικού του πληθυσμού την έχει εγκαταλείψει.
Ο άξονας στον οποίο αναφερόμαστε είναι η εμπιστοσύνη.
Εμπιστοσύνη στην αξιοπιστία των αρχών και εν γένει της δημόσιας διοίκησης, στο ανθρώπινο δυναμικό του τόπου και στους δυνητικά υποψήφιους μελλοντικούς συμπολίτες και επισκέπτες του.
Κάπου εδώ υπεισέρχεται και ο δικός μας τομέας δραστηριότητας, η εστίαση που ως αντικατοπτριζόμενος μικρόκοσμος του γενικού κοινωνικού συνόλου υπόκειται σε διαθλάσεις και διαφοροποιήσεις. Διαφορετικά καταστήματα , άλλη δυναμική, μικροσυμφέροντα και οικονομικά προβλήματα, έντονες διαπροσωπικές σχέσεις και πλήθος άλλων σταθμιστικών παραγόντων, που όλα όμως οδηγούν και συνδράμουν προς μία συγκεκριμένη κατεύθυνση.
«Όσο ασυγύριστο είναι το σπίτι πάντα οφείλει να είναι έτοιμο στην ώρα του να δεχθεί τους μουσαφιραίους»
Και αυτό το αίσθημα της ευταξίας, της ηρεμίας και της ασφάλειας που ένας εξωτερικός παρατηρητής βλέπει δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία αέναη, ακατάπαυστη συλλογικά οργανωμένη καθημερινότητα για όλους μας.
Μια επαναλαμβανόμενη σύγκρουση για σωστή διαχείριση, εξοικονόμηση πόρων, σωστή στόχευση και χρονικής ακρίβειας με γνώμονα πρωτίστως την ικανοποίηση του επισκέπτη μας και την αποφυγή κακοτοπιών.
Βασικές αξίες όπως δυναμισμός, διασκέδαση, πάθος για τελειότητα ακεραιότητα, νομοτυπία, ασφάλεια, ανθρωπιά, φιλότιμο, αποτελεσματικότητα, φροντίδα, φιλοξενία και αγάπη για ζωή αποτελούν στοιχεία ενός δυσεπίλυτου γρίφου καθημερινής τρέλας.
Από την άλλη πλευρά τα άπειρα κεφάλια της Ύδρας του ακραιφνούς κρατισμού, μία ανάλγητη γραφειοκρατία, τόσο βαρετή όσο και απίστευτα χρονοβόρα αποτέλεσμα του δικού μας τεχνολογικού αναλφαβητισμού, όσο και των μειωμένων τεχνολογικών δυνατοτήτων των λειτουργών, η οποία μας εξουθενώνει καθώς καραδοκεί σε κάθε μας βήμα εξαϋλώνοντας κάθε σοβαρή προσπάθεια ανάπτυξης.
Για πολλούς ο «κλέφτης» ιδιώτης και ο
«τεμπέλης» δημόσιος λειτουργός συναποτελούν το δίπολο πάνω στο οποίο ,ένα κομματικό κράτος, κατάλοιπο της μεταπολίτευσης και των πελατειακών σχέσεων, διαλέγει ενίοτε τους συμμάχους του.
Η πορεία της δεκαετούς κρίσης με την επαπειλούμενη υγειονομική μας απέδειξαν πως δεν νοείται ανόρθωση χωρίς αλληλοϋποστήριξη και προς αυτού είμαστε πανέτοιμοι από πλευράς μας με αμοιβαίες υποχωρήσεις στα όρια του επιτρεπτού να προχωρήσουμε.
Η αξιοποίηση των υπαρχόντων δομών, η συνεργασία των φορέων και η πλήρης και διαφανής χρήση των οικονομικών πόρων, με δικαιοσύνη, πληροφόρηση, εκπαίδευση και επαγγελματισμό ,θα άρει όλες τις αντιστάσεις.
Με μια διακριτική εποπτεία και περαιτέρω ανάπτυξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών μας, η ανάπτυξη και ανάδειξη της περιοχής μας αποτελεί μονόδρομο.
Θεωρούμε επίσης πως χωρίς ισάξια ανάπτυξη και του πρωτογενούς και δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα η συνολική αναδιάταξη και ανάδειξη της περιοχής μας χωλαίνει.
Αναφέρουμε ως βασική προϋπόθεση για να διαχειριστείς ένα σύστημα αποτελεσματικά, είναι προτιμότερο να επικεντρωθείς στην συνεργασία των εμπλεκομένων τομέων παραγωγής μεταξύ τους, παρά να προσπαθείς να καταλάβεις και να προάγεις την συμπεριφορά κάθε μέλους ξεχωριστά.
* Πρόεδρος του συλλόγου καταστημάτων εστίασης Νάουσας.
