Η δεύτερη μετά την δεκαετή οικονομική κρίση στην πατρίδα μας έχει να κάνει με θέμα υγείας. Ο κορωνοϊός σταμάτησε τα πάντα, καθώς ανέστειλε όλη σχεδόν την οικονομική δραστηριότητα, τάραξε τις κοινωνικές δομές, κατήργησε θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, έστω περιστασιακά, αυτά στην εργασία ή στην ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων, προϊόντων, ιδεών, και αυτά ακριβώς τα δικαιώματα ή κεκτημένα μας είναι τα ίδια που απορρύθμισαν, έσβησαν και αποδιοργάνωσαν και τον τομέα ευθύνης, δημιουργίας και εργασίας μας, τον επισιτιστικό και επιχειρηματικό κλάδο.

Προσπαθώντας εδώ και καιρό να προσδιορίσουμε και να προσδιοριστούμε απέναντι σε αυτή την κρίση, ο χρόνος, η πιεστική και άνευ προηγουμένου αμεσότητα κινήσεων από κυβερνητικής πλευράς, η ταύτισή του ως πανδημία. Παγκόσμια, η σαρωτική δύναμή του απέναντι σε δυνατούς και αδύναμους παίκτες, η μεγάλη θνητότητα και η απουσία συγκεκριμένου σχεδίου αντιμετώπισης απέναντι σε έναν εχθρό, που μας συστήθηκε με όνομα, αλλά και με άγνωστη δυναμική, μας οδήγησαν σε ασφυξία φόβο για το αύριο και αγωνία. Και ως προς την αντίδραση της αγοράς στην άρση του εγκλεισμού και στη μελλοντική μας οικονομικά δοκιμαζόμενη λειτουργία τα διλλήματα πολλά. Και λίγο πολύ έχουν να κάνουν με την δυνατότητα συνέχισης της οικονομικής μας δραστηριότητας, αν πρώτον αυτή είναι εφικτή και δεύτερον αν είναι συμφέρουσα.

Το να τα παρατάς δεν σημαίνει πάντα αδυναμία, σίγουρα όμως δείχνει εμπειρία διαχείρησης, διάκριση και διερευνητική ματιά στο μέλλον. Στη δυσμενή αυτή περίοδο κανένας δεν περισσεύει, κανένας δεν είναι ο «αδύναμος κρίκος», διότι η αλυσίδα παραγωγής έχει ανάγκη όλους τους κρίκους της, για να έλξει. Η πρόταση «ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε» ακούγεται πλέον πιο επιτακτική από ποτέ. Κανένας άνθρωπος δεν είναι αδύναμος από δική του επιλογή. Ο πιο αδύναμος κρίκος στην αλυσίδα είναι ταυτόχρονα και ο πιο δυνατός στην αποσύνθεσή της, γιατί αυτός μπορεί και να τη σπάσει.

Υπό αυτές τις συνθήκες και με άμεσο γνώμονα την όσο πιο δυνατόν αναίμακτη και γρήγορη επανεκκίνηση της αγοράς οι σκέψεις-προτάσεις μας κινούνται στα ακόλουθα:

1. Διατήρηση καταναλωτικής αξίας των πελατών

2. Υποστήριξη επιχειρήσεων και εργαζόμενων από το Κράτος και τους Δήμους

3. Δημιουργία και τήρηση ασφαλών πρωτοκόλλων συμπεριφοράς, έως ότου βρεθεί φάρμακο ή εμβόλιο

4. Ενίσχυση των μονάδων υγείας

5. Δημιουργία μόνιμου τομέα κρατικής διαχείρισης επιδημιών και φυσικών καταστροφών, που, όπως όλα δείχνουν, θα μας επηρεάσουν άμεσα στο μέλλον

6. Συνέχιση και ανάπτυξη των τεχνολογικών εργαλείων μέσω πλατφορμών για καλύτερη λειτουργία του κράτους, αμεσότητα συναλλαγών και αποφυγή γραφειοκρατίας

Ειδικότερα και επί της παρούσης προτείνουμε:

1. Αμεσότερη και αναβαθμισμένη πληροφόρηση στα ήδη ανακοινωθέντα μέτρα. Εύκολη και καθολική πρόσβαση στην αναγγελλόμενη πληροφορία

2. Επιτακτική και συντεταγμένη συνεργασία του οικονομικού επιμελητηρίου με τους λογιστές μας και μετά με τα καταστήματα, που εξυπηρετούν

3. Επαναπροσδιορισμό λειτουργίας τραπεζών ως εργαλεία χρηματοδότησης, και όχι άσκοπης και άνευ ελέγχου επιδότησης επιχειρήσεων, αλλά στοχευμένης και περισσότερο ελαστικής αντιμετώπισης κρίσεων προς εξυγίανση

4. Ενοικιοστάσια: Μείωση ενοικίων έως το τέλος του χρόνου και στήριξη ιδιοκτητών με φοροελαφρύνσεις (ΕΝΦΙΑ).

5. Μείωση Φ.Π.Α. 6% σε όλους τους τομείς εστίασης και στο ψωμί, καφέ, ροφήματα

6. Επιδότηση από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους. Διευκολύνσεις πληρωμών και υποχρεώσεων σε ασφαλιστικά ταμεία, εφορία, τράπεζες , δήμους, εταιρίες ύδρευσης, ηλεκτρισμού, τηλεπικοινωνιών, συνδρομητικής τηλεόρασης κ.α.

7. Κατάργηση ειδικών φόρων κατανάλωσης στον καφέ που επιβλήθηκε από 1/1/2017

8. Μείωση φορολογικού συντελεστή στο 20%, σύμφωνα με τη δέσμευση της κυβέρνησης και μη καταβολή προκαταβολής φόρου εισοδήματος για το 2020

9. Πρόγραμμα στήριξης των εργαζομένων μας μέσω επιδότησης εργοδοτικών εισφορών (ασφάλειες, δώρα, εκ περιτροπής εργασία ή ακόμα και αναστολή αυτής)

10. Τραπεζικά δάνεια με εγγύηση έως 80% από το ελληνικό δημόσιο, επιτόκιο μόνο Euribor (είναι αρνητικό αυτή την στιγμή), ανέκκλητη εγγύηση τραπεζών και ελαστικότερα κριτήρια επιλεξιμότητας δανεισμού

11. Ρύθμιση ληξιπρόθεσμων φορολογικών και ασφαλιστικών εισφορών, που δημιουργήθηκαν μετά την 1/3/2020 σε 60 δόσεις και έναρξης πρώτης δόσης 1/1/2021

12. Επαναφορά ΕΣΠΑ, με δυνατότητα επιδότησης επιλέξιμων επενδύσεων για όλα τα μεγέθη επιχειρηματικότητας

13. Δημιουργία πλατφόρμας καταγραφής απωλειών:

i. Έως το τέλος εγκλεισμού

ii. Και από άρση εγκλεισμού έως το τέλος του έτους

λειτουργικών εξόδων, όπως δημοτικών τελών, δημοσίων εισφορών, επιταγών και δανείων, με ταυτόχρονη αξιοποίηση των ευρημάτων της έρευνας για μελλοντική χρήση

14. Προστασία ιδιοκτητών από το ασφαλιστικό τους ταμείο σε έκτακτη ανάγκη, δηλαδή ένα είδος ταμείου ανεργίας, όταν η εργασία της επιχείρησης καταλύεται

15. Πίεση προς τις ιδιωτικές ασφάλειες, όπου υπάρχουν συμβόλαια από πλευράς επιχειρήσεων για περίληψη ζημιών και ταμειακής απώλειας της ασφαλιζόμενης επιχείρησης σε έκτακτα καθεστώτα πανδημίας ή φυσικών καταστροφών και όπου δεν ευθύνεται ο ασφαλιζόμενος

16. Προστασία «κόκκινων δανείων» επιχειρηματιών και πρώτης κατοικίας τους για όσο διάστημα κριθεί αυτό αναγκαίο, χωρίς να χάνουν τις υπάρχουσες ρυθμίσεις τους

17. Τα κοινωνικά επιδόματα να έχουν βραχυπρόθεσμο ρόλο και να μη δρουν ανασταλτικά ως προς την εξεύρεση και εξασφάλιση μόνιμης εργασίας. ’’Σκοπός της κοινωνικής πρόνοιας θα έπρεπε να είναι - όσο το δυνατό - να εξαλείψει τους λόγους ύπαρξής της.’’

Όλοι ξέρουμε –ας μη γελιόμαστε– πως η κοινωνία και η αγορά έχουν αναπτύξει έντονα χαρακτηριστικά αυτοσυντήρησης και αυτορρύθμισης. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι πρέπει να αφεθούν τα πάντα στην τύχη τους και πάλι.

Η σοβαρότητα, και όχι η σοβαροφάνεια, η ειλικρινής αντιπαράθεση, και όχι ο ρεβανσισμός, η ανάπτυξη της εμπιστοσύνης από όλους τους εμπλεκόμενους και η δίψα για αισιόδοξο και ευήμερο μέλλον πρέπει να σηματοδοτούν καθεμία μας σκέψη καθεμία μας ενέργεια.

Το άγνωστο εμπνέει φόβο, αλλά όλοι εμείς που έχουμε μάθει να τον διαχειριζόμαστε, θα τον μεταβάλλουμε σε θάρρος για ζωή και δημιουργία.

Τέλος, ο καθένας ας αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν. Είμαστε καθ’ όλα υπεύθυνοι, καθώς αντιλαμβανόμαστε και τις συνέπειες που απορρέουν από αυτές.

Όσο για το κράτος, το καθήκον του είναι να προστατεύει τις ζωές των πολιτών του, και όχι να τις διευθύνει εις μακρόν".

Με εκτίμηση για τον Σύλλογο Καταστημάτων Εστίασης Νάουσας,

Ο πρόεδρος,

Χατζηστυλλής Άγγελος