Εκεί συνάντησαν την ζώσα Ιστορία, περπάτησαν σε χώματα ιερά,  γνώρισαν έναν τόπο μαρτυρικό, συνομιλώντας με επιζώντες της σφαγής, αυτόπτες μάρτυρες του ολοκαυτώματος του χωριού από τα ναζιστικά στρατεύματα και τους ντόπιους συνεργάτες τους τον Απρίλη του 1944. Ιδιαίτερα τους άγγιξαν τα λόγια του κ. Ευστάθιου Χαϊτίδη, οδοντιάτρου σήμερα στο Μόναχο της Γερμανίας, που όντας οκτάχρονο παιδί το ’44 ήταν ο μόνος που σώθηκε από τα πέντε αδέλφια της οικογένειας.  Αφού μετέβη με τον επίσης διασωθέντα πατέρα του στην Νάουσα, διατέλεσε και αυτός μαθητής και απόφοιτος του Λαππείου Γυμνασίου (τάξη 1956). Οι μαθητές ξεναγήθηκαν ακόμη στους χώρους του μαρτυρίου από την ιστορικό κ. Φωτιάδου, ενώ παρακολούθησαν αποσπάσματα από το πολύ ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ του δημοσιογράφου κ. Νίκου Ασλανίδη, ο οποίος ήταν παρών στον χώρο και απάντησε σε ερωτήσεις των παιδιών. Έτυχαν, τέλος, της συγκινητικής υποδοχής των φορέων και των κατοίκων των Πύργων, ειδικά του προέδρου της τοπικής κοινότητας κ. Δημήτριου Σαμπακίδη, του προέδρου του Συλλόγου Θυμάτων Πύργων «Ιερή Μνήμη» κ. Χαράλαμπου Φωτιάδη, και του αντιδημάρχου Παιδείας του δήμου Εορδαίας κ. Δημήτριου Πολυχρονίδη, οι οποίοι ανταπέδωσαν, όπως τονίστηκε, την ζεστή φιλοξενία που έτυχαν οι διωκόμενοι συγχωριανοί τους στην Νάουσας 73 χρόνια πριν. Μίλησαν δε για τον αγώνα τους να αναδείξουν την ιστορία του τόπου, κρατώντας τη μνήμη ζωντανή. Μνήμη που διδάσκει ότι οι Πύργοι είναι ένας τόπος στον οποίοη ιστορία συγκινεί αλλά και …  πληγώνει.